“De natuur is alleen te overwinnen door eraan te gehoorzamen”
Deze uitspraak van Francis Bacon (1620) is voor mij uitgangspunt en eindpunt van een gezonde stemontwikkeling en optimale zangkunst. Wel wil ik dan toevoegen: ” Onze stem als puur natuur, is alleen op een gezonde manier te ontwikkelen als je aansluit bij haar individuele, basale kwaliteiten.”
In mijn werkwijze ben ik daarom in de eerste plaats gericht op het hervinden van de oorspronkelijke verbinding tussen lichaam en geest, onze oorspronkelijke natuurlijke eenheid. Hierdoor kan de zangstem haar aangeboren mogelijkheden en authentieke zeggingskracht hervinden en ontwikkelen. Deze mondt dan uit in een fijnzinnige doch betrouwbare samenwerking tussen adem en stem, kenmerken van het oorspronkelijke Bel Canto. En zo zingend, zegt de stem meer dan de woorden ooit kunnen uitdrukken!
Zoals ik het in het gedeelte over mijn lespraktijk verwoord, werk ik naar dit doel toe met behulp van oefeningen die uit mijn rijke ervaring als uitvoerend zangeres en pedagoge zijn voortgekomen, en die ik toespits op ieder uniek individu.
Ik richt mij in het zingen van liederen en aria’s op het behouden van deze fundamentele eenheid in álle vocale beheersing die de muziek van de zanger vraagt. Zo werk ik continu aan een pure ongekunsteldheid in het muziekmaken enerzijds en aan een optimale beheersing van de stem anderzijds. Alleen zó is zingen voor mij de meest ultieme vorm van musiceren: de stem als middel, niet als doel op zich. Dit is mijn missie, want de muzíek is waar het allemaal om gaat en zij is het die ons blijft leiden, laven én leren!
Zingen is zodoende een weg van zelfverwezenlijking die soms uitdagend is maar een enorme voldoening geeft. Ik ervaar het als een voorrecht om mensen op deze zinvolle en zingevende weg te begeleiden en aan te moedigen!
Methode
Naast de gangbare zangmethodische scholing en de basiscursus EVTS, ben ik logopedisch geschoold in de nasaleermethode van Johannes Pahn en werk ik met de houdingsoefeningen uit de orthomanuele praktijk van de arts Niek Brouw (boek Stem en Lichaam). Hiernaast gebruik ik de waardevolle stemontwikkelingsprincipes van Lichtenberg. Uiteraard combineer ik in mijn lesgeven de ontdekkingen van deze drie belangrijke stempioniers met mijn eigen inzichten en ervaringen als uitvoerend zangeres. De laatste jaren heb ik door regelmatige nascholing in Lichtenberg en door stemimprovisatie en improvisatietoneel nog meer invalshoeken gekregen om mijn werkwijze af te stemmen op ieder uniek individu.
Ervaring in het lesgeven aan toekomstige professionals heb ik opgedaan als hoofdvakdocente aan het Conservatorium van Amsterdam van 2001 tot 2006.
Ik richt mij, naast het lesgeven aan gedreven en gevorderde amateurs, op de jonge professionele zanger die zorgvuldige coaching nodig heeft bij de aanvang van zijn/haar zangcarrière en op Postgraduate coaching. Met veel voldoening en succes bereid ik jonge mensen voor op het Conservatorium waar ze dan later de vruchten plukken van de gezonde basis die we samen legden.
De ervaren professionele zanger die door het veeleisende vak met beperkingen en stemproblemen te maken krijgt is bij mij in goede handen omdat ik de problemen herken en ze heb leren oplossen en vooral: heb leren voorkomen.
Door mijn freelance werk bij Het GrootOmroepkoor begrijp ik de uitdagingen waar de professionele koorzanger(es) mee te maken krijgt en de vocale hygiëne die dat vraagt.
Vanuit mijn vak als zangeres én pianiste, geef ik zang-pianoduodagen en thematische workshops. Daarnaast geef ik de pianisten van mijn zangers ook individuele les om hun pianistische vaardigheden te optimaliseren en verfijnen. Mijn muziekwetenschappelijke basis ondersteunt mij daarbij in het muzikaal-stilistisch coachen van deze duo’s.
Ik geef les in mijn studio in Leiden en 1x per maand in Nijmegen.
Op dit moment is er beperkt plaats voor nieuwe leerlingen die gemotiveerd en bereid zijn om het aangebodene zelfstandig en regelmatig te oefenen.